Zakończenie związku małżeńskiego przez rozwód powoduje, że ustaje również między małżonkami wspólność majątkowa małżeńska. W tej sytuacji byli małżonkowie mogą podzielić między sobą zgromadzony dotychczas wspólnie majątek małżeński. Podział majątku może zostać dokonany w drodze sądowej lub jeśli małżonkowie wypracują między sobą porozumienie przed notariuszem. Ważne jest to, że sądowy podział majątku nie obejmuje kwestii związanych z kredytem hipotecznym i jego spłatą. Uregulowanie spłaty kredytu hipotecznego po rozwodzie należy wyłącznie do decyzji byłych małżonków za aprobatą banku w którym kredyt został przez nich zaciągnięty.
Podział majątku a kredyt hipoteczny
Do majątku wspólnego małżonków należą własności nieruchomości i rzeczy oraz inne prawa majątkowe nabyte w trakcie trwania małżeństwa przez obydwoje małżonków lub jednego z nich. Należy jednak pamiętać, że w sprawie sądowej o podział majątku, sąd bierze pod uwagę tylko majątek dodatni małżonków (aktywa) nie rozliczając między małżonkami długów i zobowiązań, które na nich ciążą, takich jak np. pożyczki lub kredyty. Zobowiązania z kredytu hipotecznego pozostają poza kognicją sądu, czego konsekwencją jest konieczność porozumienia się przez byłych małżonków, co do tego jak będzie wyglądał podział kredytu hipotecznego po rozwodzie.
Kredyt hipoteczny a rozwód
Zaciągnięcie wspólnego zobowiązania kredytowego przez małżonków a rozwód, nasuwa wiele pytań odnośnie tego w jaki sposób po rozwodzie małżonkowie będą mogli rozliczyć wspólne zobowiązanie kredytowe. Decydujące znaczenie w takiej sytuacji będzie miało ustalenie warunków na jakich została zawarta umowa o kredyt hipoteczny oraz aktualna sytuacja majątkowa byłych małżonków.
Podział kredytu hipotecznego zaciągniętego przed ślubem
W sytuacji w której przed zawarciem związku małżeńskiego jedna osoba zaciągnęła kredyt hipoteczny na zakup mieszkania, to wyłącznie na niej ciąży obowiązek spłacania kredytu, chociażby małżonkowie wspólnie zamieszkiwali w zakupionej nieruchomości. Taki przypadek znajduje swoje uregulowanie w art. 41 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zgodnie z którym za dług zaciągnięty przed powstaniem wspólności majątkowej małżeńskiej odpowiada ze swojego majątku osobistego małżonek, na którym ciąży zobowiązanie kredytowe. Oznacza to, że zarówno prawo do nieruchomości jak i również obowiązek spłaty kredytu na zakup tej nieruchomości należy wyłącznie do jednego małżonka i prawa te nie będą podlegały podziałowi majątku po rozwodzie.
Jak podzielić kredyt hipoteczny po rozwodzie?
Wiele osób podejmujących decyzję o rozwodzie mierzy się z problemem sprawiedliwego podziału mieszkania i kredytu hipotecznego zaciągniętego na jego zakup. Często mimo uzyskania rozwodu i podziału mieszkania, małżonkowie jako współkredytobiorcy w dalszym ciągu spłacają zadłużenie hipoteczne na takich samych warunkach jak przed rozwodem. Sposób w jaki małżonkowie podzielą kredyt hipoteczny po podziale majątku zależy wyłącznie od nich i od banku, który udzielił im kredytu.
Ważne jest jednak, aby małżonkowie nie zapominali o tym, że niezależnie od podziału majątku wobec banku obydwoje są w dalszym ciągu dłużnikami i brak płatności lub powstanie zaległości w spłacie kredytu może negatywnie wpłynąć na ich historię kredytową, a w najgorszym wypadku spowodować przymusową sprzedaż nieruchomości i egzekucję długu. Dlatego tak ważną kwestią jest wypracowanie przez obydwoje małżonków porozumienia w kwestii tego, jak będzie wyglądał podział kredytu hipotecznego po rozwodzie. W takiej sytuacji małżonkowie mogą zastanowić się nad poniższymi rozwiązaniami:
- w dalszym ciągu spłacać wspólne raty kredytu;
- wynająć nieruchomość i z uzyskanego czynszu najmu spłacać raty kredytu;
- sprzedać nieruchomość i spłacić w całości zobowiązanie kredytowe;
- przejąć kredyt przez jedną ze stron ze zwolnienie drugiej ze spłaty;
Przejęcie kredytu hipotecznego po rozwodzie przez jedną ze stron
Podział kredytu hipotecznego po rozwodzie może wyglądać również w ten sposób, że zostaje on w całości przejęty przez jedną ze stron. Rozwiązanie takie jest popularne w sytuacji, w której jeden z małżonków przejmuje na własność nieruchomość oraz pozostały do spłaty kredyt. Do przejęcia kredytu hipotecznego przez jedną ze Stron nie wystarczy jednak wyłącznie porozumienie Stron, ale konieczne jest uzyskanie zgody banku.
Bank po wpłynięciu wniosku o przejęcie kredytu przez jedną osobę ponownie sprawdzi jej zdolność kredytową. Jeżeli dana osoba wykaże, że będzie w stanie poradzić sobie z dalszą spłatą kredytu w pojedynkę, bank może udzielić jej zgody na przejęcie kredytu i spisanie odpowiedniego aneksu do umowy kredytowej.
W sytuacji odmownej, kiedy bank nie wyrazi zgody na przejęcie kredytu przez jedną osobę, może ona poczynić starania o polepszenie swojej zdolności kredytowej przez:
- ustanowienie zastawu na ruchomościach lub hipoteki na innej nieruchomości;
- poręczenie osoby trzeciej;
- złożenie ponownego wniosku o przejęcie kredytu wraz z inną osoba, np. członkiem swojej rodziny lub obecnym partnerem;
- ustanowienie nowych zabezpieczeń kredytu, np. prowizja lub ubezpieczenie.
Podział kredytu hipotecznego po rozwodzie – sprzedaż i wynajem mieszkania
W sytuacji w której małżonkowie nie mogą skorzystać z powyższych rozwiązań lub dojść do porozumienia, mogą rozważyć sprzedaż nieruchomości. Jest to opcja korzystna, jeśli wartość rynkowa nieruchomości nie straciła na wartości i jest wyższa niż zobowiązanie kredytowe. Wówczas po sprzedaży nieruchomości, byli małżonkowie mogą przeznaczyć pieniądze ze sprzedaży na spłatę zadłużenia kredytowego. Jeśli sprzedaż nieruchomości jest nieopłacalna, byli małżonkowie mogą zastanowić się nad wynajęciem nieruchomości i spłacanie kredytu z pieniędzy uzyskanym z wynajmu.
