Czy testament można podważyć?
W życiu możemy sporządzić tyle testamentów, ile mamy pomysłów. Nie oznacza to jednak, że wszystkie testamenty utrzymują swą ważność. Sporządzenie nowego testamentu, unieważnia testament poprzedni w całości lub w części, w zależności od tego jak postanowienia nowego testamentu wpływają na postanowienia testamentu poprzedniego.
Błędy przy sporządzaniu testamentu.
Ponadto przy sporządzaniu testamentów popełniamy wiele błędów. Jednym z często popełnianych błędów skutkujących nieważnością testamentu jest jego wydrukowanie i podpisanie. Należy pamiętać, że tylko testament w całości sporządzony pismem odręcznym jest skuteczny, pomijając oczywiście inne formy testamentu, jak testament notarialny lub ustny.
Kiedy testament jest nieważny?
Każdy testament może być podważony. Skuteczność i poziom trudności w wykazaniu, że testament obarczony jest wadą, skutkującą nieważnością testamentu zależą przede wszystkim od rodzaju sporządzonego testamentu. Najtrudniejszy do podważenia jest testament notarialny, z uwagi na to, że notariusz ma obowiązek sprawdzić, czy osoba sporządzająca testament podejmuje ostatnią wolę świadomie, swobodnie i bez przymusu. Wystąpienie chociażby jednego z tych czynników może bowiem powodować nieważność testamentu.
Zgodnie z przepisami prawa, testament jest nieważny, w przypadku wystąpienia następujących wad oświadczeń ostatniej woli:
- osoba sporządzająca testament znajduje się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, dzieję się tak bardzo często z powodu choroby psychicznej, demencji starczej.
- osoba sporządzająca testament znajduje się w stanie wyłączającym swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, np. dzieje się w tak np. w sytuacji, w której osoba pozostająca pod dominującym wpływemosób od których jest uzależniona, spisuje testament niezgodny ze swą rzeczywistą wolą. decyzja spadkodawczyni była wyrazem jej autonomicznej woli czy też jej działanie było w taki sposób skrępowane i uwarunkowane, że owa autonomiczność została wyeliminowana.
- osoba sporządzająca testament pozostaje pod wpływem błędu i można zasadnie przypuszczać, że gdyby wiedziała, że pozostaje w błędzie nie sporządziłaby testamentu tej treści, np. osoba pozostaje w błędzie co do pochodzenia dziecka, uważając, że jest jego potomkiem i z tej przyczyny powołuje dziecko do spadku, w sytuacji zaś gdyby wiedziała, że dziecko pochodzi od innych rodziców nie sporządziłaby takiego testamentu.
- osoba sporządzająca testament pozostaje pod wpływem groźby, np., gdy po stronie testatora powstaje stan obawy, pod wpływem którego sporządza on testament, tj. składa określone oświadczenie woli, przy czym stan ten ma poważny, chociaż niekoniecznie wyłączny wpływ na decyzję testatora
Należy pamiętać, że opisane wyżej przyczyny nieważności testamentu są jedynie przykładowe. Nieważność testamentu powoduje również podrobienie testamentu, przerobienie daty jego sporządzenia lub innych elementów testamentu od których zależy jego ważność.
Jak podważyć testament?
Podważyć testament możemy wyłącznie przed sądem, zgłaszając zarzut nieważności testamentu. Nie możemy podważyć testamentu u notariusza.
Każda osoba zainteresowana wynikiem sprawy spadkowej w której występuje nieważny testament może to uczynić, zarówno w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku, o uchylenie lub zmianę postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku, jak również o zapłatę zachowku. Na poparcie swoich twierdzeń odnośnie nieważności testamentu możemy powołać szereg dowodów, jak dowód z przesłuchania świadków, dokumentację medyczną lub dowód z opinii biegłych różnych specjalizacji, którzy potwierdzą nasze twierdzenia.
Kiedy podważyć testament?
Na nieważność testamentu możemy powołać się do 3 lat od momentu, w którym dowiedzieliśmy się o przyczynie jego nieważności, nie później jednak niż przed upływem 10 lat od daty śmierci osoby sporządzającej testament.