Z uwagi na znaczny wzrost liczby emigrujących Polaków, rozwód za granicą nie stanowi już dzisiaj wyjątku. Coraz więcej Polaków wyjeżdża i osiedla się poza granicami kraju próbując ułożyć sobie życie. W konsekwencji coraz częściej dochodzi do zawierania przez Polaków małżeństw za granicą i uzyskiwania wyroków rozwodowych. W takich sytuacjach rodzi się pytanie czy zawarcia związku małżeńskiego i uzyskanie rozwodu za granicą jest ważne i uznawane w Polsce, jakich formalności należy dopełnić, aby zarejestrować małżeństwo lub rozwód zagraniczny w Polsce?
Jak zarejestrować w Polsce małżeństwo zawarte za granicą?
Osoba, która zawarła związek małżeński za granicą powinna zarejestrować go w urzędzie konsularnym lub w polskim urzędzie stanu cywilnego, właściwym ze względu na jej ostatnie miejsce zamieszkania. Fachowo czynność ta nazywa się transkrypcją aktu małżeństwa. W tym celu należy złożyć osobiście, przez pełnomocnika lub osobę bliską wniosek o wpisanie zagranicznego aktu małżeństwa do rejestru aktów stanu cywilnego. Do wniosku należy dołączyć:
- oryginał zagranicznego aktu małżeństwa wraz z tłumaczeniem dokonanym przez konsula lub tłumacza przysięgłego;
- własny, zupełny odpis akt urodzenia;
- odpis aktu urodzenia współmałżonka na którym widnieją pełne imiona, nazwiska i dane jego rodziców;
- opłatę od wniosku w wysokości 50 zł;
Jeśli zagraniczny akt małżeństwa nie zawiera informacji w zakresie nazwiska noszonego przez małżonków po zawarciu związku małżeńskiego oraz dzieci zrodzonych z tego małżeństwa, do wniosku można dołączyć oświadczenie o tym jakie nazwisko będą nosili małżonkowie oraz ich dzieci.
Czy rozwód za granicą jest ważny w Polsce?
Rozwód uzyskany za granicą nie jest automatycznie rejestrowany w Polsce. Osoba, która rozwiodła się za granicą, aby zalegalizować rozwód zagraniczny powinna zaktualizować swoje dane dotyczące stanu cywilnego w urzędzie stanu cywilnego. Aby zarejestrować w Polsce rozwód zagraniczny należy w pierwszej kolejności dokonać wyboru odpowiedniej procedury: rejestracji lub uznania wyroku rozwodowego. Wybór procedury zależy od daty wydania wyroku rozwodowego oraz od tego czy sąd, który wydał wyrok o rozwód za granicą należy do kraju Unii Europejskiej, czy jest spoza Unii Europejskiej.
Przeprowadzenie rejestracji zagranicznego wyroku rozwodowego w urzędzie konsularnym lub urzędzie stanu cywilnego, będzie możliwe w przypadku:
- wyroku rozwodowego wydanego po 01 maja 2004 r. przez sąd w kraju Unii Europejskiej;
- wyroku rozwodowego wydanego po 01 lipca 2009 r. przez sąd w kraju spoza Unii Europejskiej;
Pozostałe zagraniczne wyroki rozwodowe, które zostały wydane przez sądy w kraju Unii Europejskiej przed 01 maja 2004 r. lub przez sądy w kraju spoza Unii Europejskiej przed 01 lipca 2009 roku mogą zostać zarejestrowane w Polsce dopiero po przeprowadzeniu postępowania o uznanie wyroku zagranicznego przed właściwym sądem okręgowym w Polsce.
Procedura rejestracji wyroku rozwodowego i uznania wyroku rozwodowego przez sąd jest inna, ale łączy w sobie wiele cech wspólnych. Obydwa wnioski muszą spełnić wymogi formalne, w przeciwnym wypadku odpowiedni organ lub sąd wezwie do usunięcia braków, co przedłuży procedurę. Do wniosków należy dołączyć odpowiednie dokumenty w oryginałach wraz tłuczeniem przysięgłym i odpowiednią ilość kopii. Rejestracja zagranicznego rozwodu w urzędzie stanu cywilnego lub uznanie wyroku w sądzie trwa zazwyczaj kilka tygodni.
Jak zarejestrować rozwód zagraniczny w Polsce?
Zagraniczny rozwód można zarejestrować w Polsce osobiście, listownie lub przy pomocy profesjonalnego pełnomocnika w osobie adwokata, który złoży w urzędzie stanu cywilnego wniosek oraz dokona procedury rejestracyjnej za nas.
W celu rejestracji zagranicznego wyroku rozwodowego należy skierować do kierownika urzędu stanu cywilnego wniosek o wpisanie wyroku rozwodowego, jako dodatkowej wzmianki w polskim akcie małżeństwa. Do wniosku o rejestrację zagranicznego wyroku rozwodowego należy dołączyć następujące dokumenty:
- oryginał zagranicznego wyroku rozwodowego wraz z klauzulą prawomocności i tłumaczeniem dokonanym przez tłumacza przysięgłego na język polski, (w niektórych przypadkach wymagana będzie legalizacja wyroku rozwodowego – np. przez nadanie klauzuli Apostille);
- jeśli sprawa rozwodowa toczyła się pod nieobecność drugiego małżonka, oryginał lub uwierzytelniony odpis dokumentu potwierdzającego, że małżonek, który nie brał udziału w sprawie otrzymał pismo wszczynające postępowanie rozwodowe i miał możliwość swych praw;
- oryginał aktu małżeństwa;
- świadectwo, znane jako „ Formularz 42” wydawane jeśli wyrok rozwodowy wydał sąd zagraniczny w kraju Unii Europejskiej;
- ważny polski paszport lub dowód osobisty (do wglądu), jeśli wniosek składa polski obywatel;
- opłata od wniosku 11 zł.
Poprawnie skompletowany i złożony wniosek jest rozpatrywany przez kierownika urzędu stanu cywilnego niezwłocznie.
Uznanie zagranicznego wyroku przez Sąd Okręgowy w Polsce, kiedy jest to konieczne?
W przypadku wyroków rozwodowych wydanych przez sądy w krajach członkowskich UE przed datą 1 maja 2004 r. lub przed 1 lipca 2009 r. w przypadku wydania wyroków przez sądy w krajach spoza UE, kompetencja do uznania wyroku rozwodowego sądu zagranicznego przysługuje sądowi okręgowemu właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania obywatela polskiego w Polsce. W sytuacji w której żadna ze stron nie mieszka w Polsce, właściwym do rozpoznania wniosku będzie Sąd Okręgowy w Warszawie, VI Wydział Rodzinny Odwoławczy, Aleja Solidarności 127, 00-951 Warszawa.
Odmowa rejestracji zagranicznego wyroku rozwodowego, co zrobić?
Kierownik urzędu stanu cywilnego może odmówić wpisania wzmianki dodatkowej o rozwodzie, separacji lub unieważnieniu małżeństwa do polskiego aktu małżeństwa wyłącznie w czterech przypadkach: :
– jeżeli dokonanie wzmianki byłoby oczywiście sprzeczne z porządkiem publicznym kraju w którym wystąpiono o rejestrację zagranicznego wyroku rozwodowego;
– jeżeli zagraniczny wyrok rozwodowy został wydany zaocznie, a małżonek pozwany o rozwód nie otrzymał pisma wszczynającego postępowanie lub pisma równorzędnego, w czasie i w sposób umożliwiający mu przygotowanie się do obrony, chyba że zostanie wykazane, że małżonek pozwany jednoznacznie zgadza się wyrokiem rozwodowym;
– jeżeli zagranicznego wyroku rozwodowego nie da się pogodzić z orzeczeniem wydanym w postępowaniu między tymi samymi stronami w kraju, w którym wystąpiono o rejestrację;
– jeżeli zagranicznego wyroku rozwodowego nie da się pogodzić z wcześniejszym orzeczeniem wydanym w innym kraju członkowskim lub państwie trzecim między tymi samymi małżonkami, o ile to wcześniejsze orzeczenie spełnia warunki niezbędne do jego rejestracji w kraju członkowskim, w którym wystąpiono o rejestrację.
Jeśli kierownik urzędu stanu cywilnego odmówi wpisania wzmianki dodatkowej o rozwodzie separacji lub unieważnieniu małżeństwa do polskiego aktu małżeństwa osobie, która wystąpiła z wnioskiem przysługuje za jego pośrednictwem odwołanie do Wojewody w terminie 14 dni od doręczenia decyzji odmownej.
Skutki braku rejestracji zagranicznego ślubu lub rozwodu w Polsce.
Zarejestrowanie zagranicznego ślubu lub rozwodu w Polsce jest ważne i nie należy tej czynności ignorować, ponieważ dane dotyczące małżeństw i rozwodów nie są automatycznie aktualizowane przez urzędy stanu cywilnego w Polsce. Niedopełnienie formalności związanych z rejestracją ślubu lub wyroku rozwodowego uzyskanego za granicą może natomiast prowadzić m.in. do:
– odmowy wydania przez kierownika urzędu stanu cywilnego zaświadczenia o możliwości wstąpienia w nowy związek małżeński, w sytuacji w której uprzednio nie zarejestrujemy zagranicznego wyroku rozwodowego i w dalszym ciągu figurujemy jako osoba pozostająca w ważnym związku małżeńskim,
– narażenia się na podejrzenie popełnienia przestępstwa bigamii, w sytuacji w której nie dokonamy rejestracji zagranicznego wyroku rozwodowego i zawrzemy nowy związek małżeński za granicą;
– komplikacji związanych domniemaniem pochodzenia dziecka od męża matki figurującego w aktach stanu cywilnego, w sytuacji urodzenia się dziecka już po uzyskaniu rozwodu za granicą, który nie został implementowany do aktów stanu cywilnego w Polsce;
Uznanie wyroku sądu zagranicznego może okazać się procesem trudnym i żmudnym dla osób mieszkających za granicą. Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie rejestracji wyroku rozwodowego uzyskanego zagranicą, zapraszamy do kontaktu.
