Blog

Jak nie odziedziczyć długów?

Nikt nie chce odziedziczyć długów. Często dziedziczymy majątek po osobach, które są naszymi dalszymi krewnymi z którymi nie utrzymywaliśmy bliższego kontaktu i nie wiemy, czy w spadku znajdują się długi spadkowe. Ustalenie składników majątku zmarłego nie jest proste, dlatego często w takich sytuacjach pojawia się pytanie: jak nie odziedziczyć długów? Prawo do ustalenia, czy osoba zmarła pozostawiła po sobie zobowiązania finansowe nabywają spadkobiercy, którzy uzyskali tytuł prawny do spadku, tj. postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialne poświadczenie dziedziczenia.

 

 

 

 

Posiadając taki dokument spadkobierca może udać się do banków lub złożyć wniosek o wydanie historii kredytowej w BIK. Wówczas instytucje finansowe są uprawnione do udzielania informacji o zobowiązaniach finansowych zmarłego. Należy jednak pamiętać, że osoba zmarła oprócz kredytów bankowych, czy pożyczek może posiadać długi z innych tytułów. Długi spadkowe, jak każe inne zobowiązania finansowe ulegają przedawnieniu.

Jak nie odziedziczyć długów?

 

Jeżeli spadkobierca po śmierci spadkodawcy pozostaje bierny przez okres 6 miesięcy, nabywa wówczas z mocy prawa spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Oznacza to, że jego odpowiedzialność za długi spadkowe jest ograniczona do wartości inwentarza dziedziczonego po zmarłym. Jeśli spadkodawca nie posiadał żadnego majątku i pozostawił po sobie wyłącznie długi spadkowe, spadkobierca dziedziczący z dobrodziejstwem inwentarza nie musi ich spłacać. Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza uprawnia spadkobiercę do sporządzenia inwentarza po osobie zmarłej, czyli przygotowania wykazu aktywów i pasywów majątku zmarłego, które wchodzą w skład spadku.

 

Spis inwentarza, co oznacza? kto go sporządza?

 

Spis inwentarza stanowi dokument z którego wynika górna granica odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe. Spisu inwentarza dokonuje komornik na wniosek spadkobiercy, osoby uprawionej do zachowku lub wierzycieli spadku. Spis inwentarza może wykonać również sam spadkobierca i złożyć go przed notariuszem lub w sądzie. Możliwe jest to jednak wyłącznie wówczas, gdy spadkobierca dokładnie zna sytuację finansową zmarłego i potrafi wyszczególnić w wykazie aktywa i pasywa spadku. Należy jednak pamiętać, że spis inwentarza sporządzony przez komornika, czyli bezstronny organ, znacznie trudniej zakwestionować przez wierzycieli.

Sporządzenie przez spadkobiercę wykazu inwentarza nie jest obowiązkowe. Prawo do jego złożenia przysługuje spadkobiercy, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, zapisobiercy windykacyjnemu i wykonawcy testamentu. Sądem do którego taki spis inwentarza należy złożyć, jest sąd ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego lub składającego wykaz. W spisie inwentarza należy podać wartość aktywów i pasywów wchodzących w skład spadku, zapisów windykacyjnych oraz długów spadkowych według ich stanu i cen na dzień śmierci spadkodawcy.

Spis inwentarza można złożyć nawet kilka lat po śmierci spadkobiercy, dlatego stan i wartość przedmiotów wchodzących w skład spadku ocenia się na dzień otwarcia spadku, czyli dzień śmieci spadkodawcy.

Dziedziczenie spadku z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe do wartości dodatniej spadku, czyli aktywów. Zasada ta nie obowiązuje w sytuacji, w której spadkobierca świadomie i celowo zataił składniki majątku zmarłego lub zgłosił długi, które nie istnieją. Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe do wartości majątku spadkowego obowiązuje tylko w sytuacji w której spadkodawca wykaże się rzetelnością i sumienie opracuje spis inwentarza.

 

Kto dziedziczy długi?

 

Decydujące znaczenie przy wskazaniu osób, które dziedziczą długi spadkowe mają więzy krwi, małżeństwa i przysposobienia. Długi spadkowe razem z całym spadkiem dziedziczą kolejno:

  • I grupa: małżonek i dzieci osoby zmarłej, a jeśli oni nie żyją ich zstępni;
  • II grupa: małżonek, rodzice, a jeśli jedno z rodziców zmarło, rodzeństwo zmarłego i ich zstępni;
  • III grupa: dziadkowie, ich zstępni i pasierbowie;
  • IV grupa: gmina ostatniego miejsca zamieszkania osoby zmarłej;

Dziedziczenie spadku z dobrodziejstwem inwentarza ogranicza odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe do wartości dodatniej spadku, czyli aktywów. Zasada ta nie obowiązuje w sytuacji, w której spadkobierca świadomie i celowo zataił składniki majątku zmarłego lub zgłosił długi, które nie istnieją. Ograniczenie odpowiedzialności za długi spadkowe do wartości majątku spadkowego obowiązuje tylko w sytuacji w której spadkodawca wykaże się rzetelnością i sumienie opracuje spis inwentarza.

Osoby wchodzące w skład kolejnej grupy dziedziczą w sytuacji, gdy w poprzedniej brak jest osób do dziedziczenia lub osoby te zrzekły się albo odrzuciły spadek. Ponadto, osobą która może odziedziczyć długi spadkowe jest spadkobierca wskazany w testamencie. Nabywa on nie tylko majątek spadkowy, ale również zobowiązanie do uregulowania długów spadkowych zmarłego.

 

Jak odrzucić spadek, aby nie odziedziczyć długów?

 

Spadkodawcę, który spadek odrzucił traktuje się tak jakby nie dożył otwarcia spadku. Zostaje on wyłączony od dziedziczenia. Odrzucić spadek można przez złożenie przed sądem lub notariuszem oświadczenia o odrzuceniu spadku. Oświadczenie o odrzuceniu spadku należy złożyć przed upływem 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o tytule swojego powołania. Termin ten jest tak samo wiążący dla spadkobiercy ustawowego jak i testamentowego, jednak dla każdego spadkobiercy może przypaść w innym dniu. W przypadku kiedy dziedziczymy w pierwszej kolejności z ustawy, termin 6 miesięcy co do zasady zaczyna biec od dnia w którym dowiedzieliśmy się o śmierci spadkodawcy. Jeśli jesteśmy dalszymi krewnymi, dziedziczącymi w dalszej kolejności, termin ten rozpoczyna swój bieg w dniu, kiedy dowiadujemy się, że osoby dziedziczące przed nami są wyłączone od dziedziczenia. Jeśli dziedziczymy z testamentu, będzie to dzień w którym dowiedzieliśmy się, że z treści testamentu wynika, że zostaliśmy powołani do spadku. Przekroczenie tego terminu powoduje nabycie spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

 

Jak nie odziedziczyć długów spadkowych przez dzieci?

 

Nie zawsze przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza jest najlepszym rozwiązaniem. Przyjęcie spadku w którym przeważają długi spadkowe może okazać się dla spadkobiercy problematyczne i wymagające wielu wysiłków, aby uporządkować sytuację prawną i zaspokoić wierzycieli. W takiej sytuacji wielu spadkobierców, którzy nie są w stanie określić wartości spadku, ani ustalić kręgu wierzycieli decyduje się na odrzucenie spadku. Jak każda decyzja, odrzucenie spadku ma swoje konsekwencje. Rodzice, którzy posiadają dzieci powinni bezwzględnie pamiętać o tym, że odrzucenie przez nich spadku powoduje przejście spadku na ich dzieci. Jeśli są to dorosłe dzieci, problem nie jest duży ponieważ również mogą złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku.

 

Jak odrzucić spadek po terminie?

 

Termin na odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy od daty dowiedzenia się, że zostało się powołanym do spadku. W wyjątkowych sytuacjach, kiedy brak złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie był spowodowany uzasadnionym błędem co do składu majątku spadkowego lub groźbą, Sąd może zezwolić na uchylenie się od skutków niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie. Dzieje się tak w przypadku w którym spadkobierca wykaże przez Sądem, że podjął odpowiednie kroki i dołożył należytej staranności, aby ustalić rzeczywisty skład masy spadkowej, jednak z powodu np. braku kontaktu ze spadkodawcą przed śmiercią, lub ukrywaniu przez spadkodawcę swoich długów nie udało mu się ustalić wszystkich zobowiązań spadkodawcy o których dowiedział się dopiero po przekroczeniu terminu.

blog
najnowsze wpisy
Slider
najnowsze wpisy
blog
Slider
  • Default
  • Title
  • Date
  • Random
  • Śmierć bliskiej osoby jest trudnym, bolesnym doświadczeniem. Niestety, już w okresie żałoby trzeba zmierzyć się z szeregiem formalności, między innymi uregulować sprawy spadkowe . Procedura ta często jest skomplikowana, np. w

    Więcej
  • Wiele małżeństw, które żyją w separacji faktycznej lub rozłączeniu, z rozmaitych względów, np. światopoglądowych, nie decyduje się na rozwód. Taki stan rzeczy często pociąga za sobą niewygodne konsekwencje – na przykład

    Więcej
  • Globalizacja idąca w parze z dynamicznym rozwojem technologii informatycznych sprawia, że coraz powszechniejsze staje się zawieranie umów przez internet. Przeniesienie tej sfery działalności do sieci pozwala usprawnić dotychczasowy, żmudny proces

    Więcej